Τα σημεία-κλειδιά των νέων ρυθμίσεων για τα ασφαλιστικά χρέη και τα σενάρια για περαιτέρω παρεμβάσεις
Μεγαλώνει το κύμα των συνταξιοδοτήσεων που εκδηλώθηκε από την αρχή της χρονιάς με τέσσερις κατηγορίες ασφαλισμένων να οδηγούν την κούρσα εξόδου για τη σύνταξη.
Οι νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης άγγιξαν τις 100.000 στους πρώτους έξι μήνες του 2024 και σύμφωνα με την τελευταία έκθεση “Άτλας” στο διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου 2024 είχαν υποβληθεί στον ΕΦΚΑ 99.434 αιτήσεις συνταξιοδότησης. Το ίδιο εξάμηνο του 2023 είχαν υποβληθεί 94.851 αιτήσεις και το αντίστοιχο εξάμηνο του 2022 οι αιτήσεις συνταξιοδότησης είχαν φτάσει στις 111.114.
Το 2023 είχαν υποβληθεί συνολικά 190.368 αιτήσεις για την απονομή σύνταξης γήρατος, αναπηρίας και θανάτου και το 2022, ήταν 211.133.
Οι αθρόες συνταξιοδοτήσεις οφείλονται στη μαζική έξοδο των ασφαλισμένων της μεταπολεμικής γενιάς (baby boomers) και όλες οι προβλέψεις δείχνουν ότι το κύμα αυτό θα συνεχιστεί για μια 10ετία τουλάχιστον.
Οι τέσσερις κατηγορίες
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ειδικών από τον χώρο της κοινωνικής ασφάλισης 4 είναι οι κατηγορίες εργαζομένων που έρχονται πρώτοι στις αιτήσεις συνταξιοδότησης:
1.Οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, είτε μισθωτοί είτε ελεύθεροι επαγγελματίες οι οποίοι θα συνεχίσουν να απασχολούνται και μετά τη συνταξιοδότηση, αξιοποιώντας τη νέα διάταξη για την εργασία των συνταξιούχων η οποία δεν προβλέπει καμία ποινή στη σύνταξη εν αντιθέσει με το προηγούμενο καθεστώς που οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι είχαν ποινή μείωσης της σύνταξης κατά 30%. Με τον νέο νόμο όλο και περισσότεροι ασφαλισμένοι συνδυάζουν τη λήψη σύνταξης ταυτόχρονα με τη συνέχιση της εργασίας τους, καταβάλλοντας μόνον τον ειδικό πόρο στον ΕΦΚΑ που είναι 10% επί του μισθού τους αν εργάζονται ως μισθωτοί και μισή εισφορά επιπλέον αν είναι αυτοαπασχολούμενοι ή ελεύθεροι επαγγελματίες.
3.Οι ασφαλισμένοι με οφειλές σε ταμεία ελευθέρων επαγγελματιών και στη συνέχεια στο ΙΚΑ οι οποίοι, είτε βγαίνουν στη σύνταξη εξοφλώντας σε δόσεις τα χρέη με παρακράτηση της σύνταξης, εφόσον η οφειλή τους είναι μέχρι τις 20.000 ευρώ, είτε επιλέγουν να συνταξιοδοτηθούν με αποποίηση του χρόνου ασφάλισης που βαρύνεται με απλήρωτες εισφορές, εφόσον επαρκεί ο χρόνος που έχουν ως μισθωτοί.
4.Οι μητέρες ασφαλισμένες στο ΙΚΑ πριν το 1992 και σε Ειδικά ταμεία που μπορούν να αξιοποιήσουν τις διατάξεις του 2010-2012 για σύνταξη με ανήλικο τέκνο, με προτιμητέα την έξοδο με μειωμένη σύνταξη πριν τα 62.
4.Οι Εκπαιδευτικοί που μπορούν να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης ακόμη και με 30 έτη, στην περίπτωση που δεν συμπληρώνουν τις προϋποθέσεις για σύνταξη με τις διατάξεις της 35ετίας, και 40ετίας.
Οι εκκρεμείς συντάξεις
Η μεγάλη έξοδος έχει ως αποτέλεσμα να προστίθενται νέες αιτήσεις σε όσες είναι ήδη σε αναμονή και η μείωση των εκκρεμών συντάξεων να εξελίσσεται με αργούς ρυθμούς.
Τον Ιούνιο εκδόθηκαν από τον ΕΦΚΑ 15.322 εγκριτικές αποφάσεις πληρωμής συντάξεων από 14.658 εγκριτικές αποφάσεις που είχαν εκδοθεί το Μάιο και 18.166 που ήταν οι απονομές νέων συντάξεων τον Απρίλιο.
Οι εκκρεμείς συντάξεις για τις οποίες είχε παρέλθει το τρίμηνο που θα έπρεπε να είχε εκδοθεί η απόφαση πληρωμής ήταν 19.196 τον Ιούνιο ενώ τον Μάιο 19.331 και τον Απρίλιο 20.446. Σε τρεις μήνες δηλαδή οι εκκρεμείς συντάξεις μειώθηκαν μόλις κατά 1.250.
Οι μη ληξιπρόθεσμες αιτήσεις, αυτές δηλαδή που είναι εντός του τριμήνου από την ημερομηνία υποβολής τους ήταν 16.653 για τον Ιούνιο, 17.198 για τον Μάιο και 18.595 τον Απρίλιο.
Το πρόβλημα στις απονομές αφορά κυρίως τις επικουρικές καθώς για να εκδοθεί η απόφαση της επικουρικής σύνταξης θα πρέπει να βγει πρώτα η κύρια σύνταξη και όσο καθυστερεί η κύρια άλλο τόσο πάει πίσω και η επικουρική.
Έτσι, ενώ στις κύριες συντάξεις τον Ιούνιο εκκρεμούσαν συνολικά 35.849 αιτήσεις, στις επικουρικές η λίστα αναμονής είναι διπλάσια καθώς κάθε μήνα προστίθενται περισσότερες αιτήσεις από τις αποφάσεις που εκδίδονται.
Πηγή: Του Κώστα Κατίκου στο Capital.gr